بررسی علمی برخی گیاهان مهاجم كه محیط زیست ایران را به خطر انداختند؛
از کنوکارپوس تا مگس سفید بازهم پای سودجویان درمیان است
به گزارش بازار مقاله در حالیکه کشور با چالش های زیست محیطی مختلفی چون خشکسالی، تغییر اقلیم، ریزگرد، فرونشست زمین و بیابان زایی مواجه می باشد، ورود گونه های گیاهی مهاجمی چون ˮکنوکارپوسˮ و ˮپالونیاˮ محیط زیست شکننده ایران را با چالش های جدیدی روبرو کرده و باعث خسارات زیست محیطی زیادی شده است.
به گزارش بازار مقاله به نقل از ایسنا، درختی همیشه سبز است که معمولا در مناطق گرمسیر و خاک شور کاشته می شود. این درخت احتیاج به زهکشی و مواد معدنی آلی ندارد و مقاومت خوبی در مقابل محیط سخت دارد و مقاوم به شوری و گرما و همینطور کم آبی است، در عین حال بنا بر اظهارات ثابت نشده از نظر علمی بسیار حساسیت زا و به شدت به زیر ساخت های شهری صدمه وارد می نماید.
نام این درخت که یک گونه گیاهی مهاجم و منشا تولید آفت در ایران است، "کنوکارپوس" نام دارد.
این گونه مهاجم تنها بخشی از بلاهایی است که بر مبنای اقدامات غیر علمی به کشور وارد و همچون آواری بر محیط زیست شکننده ایران تحمیل شده است.
بر اساس گفته ها، ۷۰ درصد فضای سبز شهر اهواز به کاشت این درخت مهاجم اختصاص یافته است، چون سایه خوبی دارد.
نمونه دیگر این اقدامات وارد کردن و کاشت گیاه "پالونیا" در شهرهای شمالی کشور است که عده ای آنرا درخت "پولساز" معرفی کردند، ولی دکتر آخانی استاد دانشگاه تهران این گفته را بی اساس می داند، چون که گیاهان سریع الرشد دارای چوبی با کیفیت پایین هستند.
وی تاکید دارد که این گونه ها زمانی که از زادگاه خود خارج می شوند، به علت آنکه مهاجم طبیعی ندارند، به سرعت رشد می کنند و برای کشور مبدا، آفت زا می شوند.
چالش محیط زیست کشور با مهاجمان
دکتر حسین آخانی، استاد پردیس علوم و محقق حوزه محیط زیست دانشگاه تهران در گفتگو با ایسنا، اظهار داشت: متاسفانه سال ها است که فرهنگ اشتباهی در کشور رونق یافته و آن این است که "هر چیزی خارجی خوب است!". این فرهنگ منجر به بی توجهی به داشته های خودمان بخصوص در حوزه هایی چون فضای سبز و محیط زیست شده است.
وی افزود: افرادی از سالهای قبل گونه هایی که خارجی ها روی آنها مطالعه و اهلی کردند را به کشور وارد و مبادرت به کاشت این گونه های گیاهی کردند. این اقدامات کار آسانی است، بگونه ای که بر مبنای آن یک کسب و کار شکل گرفته است؛ ولی این اقدام تلفیقی از راحت طلبی و منفعت طلبی و ناآگاهی با چاشنی فساد است.
آخانی، تصریح کرد: نتیجه این اقدام آن خواهد شد که به یک باره در شهری مانند تهران، "چمن" و کاشت درختان سوزنی برگ" نماد فضای سبز و بی توجهی به گونه های گیاهی بومی کشور می شود و در نهایت سود چنین اقدامی به سمت اندک افرادی می رود که در این عرصه فعال می باشند.
این استاد دانشگاه تهران با تکیه بر این که این رویکرد در جنوب ایران و خوزستان به شکل بدتری انجام شده است، افزود: در جنوب ایران که منطقه گرمسیری و بسیار مستعد برای رشد یکسری از گونه های گیاهی مهاجم است، گونه های گیاهی چون "کهور آمریکایی" و یا "کنوکارپوس" در این منطقه رواج داده شد که گرفتاری های بزرگی را هم برای مردم بوجود آورده است.
گیاه کنوکارپوس
آخانی به کاشت گیاه کنوکارپوس در جنوب کشور اشاره نمود و اظهار داشت: یکسری شواهد وجود دارد که این گیاه در هنگام بارندگی آلرژی ایجاد می کند، ولی در این حوزه میان متخصصان اختلاف نظر وجود دارد که آیا این نظریه صحیح است یا خیر و مقالاتی هم در این حوزه انتشار یافته است و من این مورد را نه، رد می کنم و نه ۱۰۰ درصد آنرا قبول دارم، به علت این که احتیاج به مطالعات بیشتری دارد.
وی افزود: ولی آن چیزی که مسلم است و خسارت های بسیار بسیار سنگینی که این گیاه وارد کرده است، نمونه آن صدمه هایی است که به سیستم آب و فاضلاب شهری وارد شد؛ چون ریشه های این گیاه وارد لوله های آب و فاضلاب شهری می شود و اگر دقت شود، سال ها است که شهر اهواز در سالهای اخیر به علت گرفتگی فاضلاب، با چالش هایی روبرو شده و مسایل بهداشتی زیادی را برای مردم بوجود آورده است.
آخانی ضمن اشاره به برخی ناآرامی ها در این شهر به علت نبود بعضی از زیر ساخت ها، یکی از متهمان اصلی این ماجراها را گیاه "کنوکارپوس" دانست که به زیر ساخت های شهری اهواز و خیلی از شهرها که مبادرت به کاشت این گیاه کرده اند، صدمه های فراوانی وارد کرده است.
باز شدن پای مهاجم دیگر در سایر شهرها!
این استاد پردیس علوم دانشگاه تهران با اشاره به اینکه کاشت گونه های مهاجم در سایر استانهای کشور هم رخ داده است، اظهار داشت: متاسفانه یکی از اتفاقات خطرناکی که در شمال کشور رخ داد، وارد کردن گیاه خطرناک چینی به نام "پالونیا" (Paulownia) از جانب عده ای سودجو است و از آنجاییکه این گیاه رشد زیادی دارد، بر روی آن تبلیغ زیادی صورت گرفت و با یکسری گفته های عام پسند، این درخت "درخت پول ساز" نامگذاری شد و اعلام کردند، این درخت اگر کاشته شود، ۵ سال دیگر درخت بزرگی خواهد شد و میتوان چوب آنرا فروخت و میلیاردها دلار ثروت آفرینی کرد.
آخانی با تکیه بر اینکه، این که گفته می شود این گونه یک گیاه پول ساز است، گفته دروغی است، توضیح داد: گیاهان سریع الرشد، چوب با کیفیتی ندارند و چوب کنوکارپوس هم پفکی است و اگر بخواهیم از آن بعنوان چوب استفاده نماییم، باید با یکسری از پلیمرها مخلوط شود که این کار غیر محیط زیستی است. چون چوب یک ماده آلی است و می تواند در طبیعت تجزیه شود، ولی اگر برای افزایش استقامت آن از یکسری پلیمری استفاده شود، محصول نهایی که شبه نئوپان است، برای محیط زیست خطرآفرین است.
وی افزود: متاسفانه یک عده افراد سودجو که یکی از آنها از کارشناسان یکی از دانشگاه ها بود و خویش را به نام استاد دانشگاه معرفی نمود، بر روی این درخت تبلیغ و نهالستان هایی را ایجاد کردند و لوگوی دانشگاه هم بر روی این گیاه خطرناک زده شد.
آخانی با تکیه بر این که این درخت نه تنها در سطح وسیع در شمال کشور بلکه در همه جای ایران توسعه داده شد، بگونه ای که به تازگی مشاهده کردم این در نورآباد ممسنی، اطراف تالاب زریوار و جاهای دیگر این درخت که مصرف آب زیادی هم دارد، کاشته شده است.
این استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: همینطور این گیاه دارای پاجوش های خطرناکی است و اگر این گیاه در جایی کاشته شود، نمی توان آنرا از بین برد، بگونه ای که برخی که مبادرت به کاشت این درخت در باغ خود کردند، می گفتند، حتی نمی توانند آنرا قطع کنند، چون ریشه این گیاه در سطح اراضی پخش می شود و مشکلات عدیده ای را برای باغداران بوجود می آورد.
به قول وی این درخت همینطور یکی از گیاهانی است که میزبان آفات است و هر جایی که کاشته می شود، باغات آن منطقه را به شدت آلوده خواهد نمود.
سنبل آبی گونه مهاجم دیگر در پیکره محیط زیست ایران
این استاد دانشگاه از دیگر مشکلات محیط زیستی در شمال کشور را کاشت گیاه "سنبل آبی" عنوان نمود و اظهار داشت: به تازگی این گیاه وارد تالاب انزلی شده و تمام تالاب های منطقه را گرفته و حتی وارد دریای خزر هم شده است. این گونه گیاهی یک مهاجم خطرناک می باشد، چون به حدی رشد این گیاه بالا است که در مدت چند روز یک تالاب را پر می کند و همه گیاهان و آبزیان را از بین می برد.
وی افزود: به غیر از اینها، نمونه های زیاد دیگری وارد فضای سبز شمال کشور شده اند که به تدریج هر کدام اثرات خویش را نشان می دهند.
طغیان مگس سفید با گونه مهاجم گیاهی!
آخانی، نمونه دیگر گونه های مهاجم را کاشت توت امریکایی در تهران نام برد و اضافه کرد: ایران سال ها درخت توت می کاشت و مشکلی در کشور نداشتیم، ولی زمانی که توت آمریکایی به کشور وارد و کاشته شد، محل زیست مگس سفید شد!
رفتار متفاوت گونه های مهاجم در کشور مبدا و مقصد
آخانی با تکیه بر این که هر گونه گیاهی در خانه خودش مهاجم نیست، اظهار نمود: گیاه "پالونیا" در چین کشت و استفاده تجاری می شود، ولی مسئله این است که ما باید دقت کنیم که ایران کشوری است که با کمبود آب مواجه و فلور ما یک فلور بسیار حساس است؛ ازاین رو ما نباید این گونه های مهاجم را وارد کشور نماییم.
وی مثال بارز در این حوزه را ویروس کرونا دانست که تا وقتی که در بدن خفاش است، مشکلی ایجاد نمی کند، ولی وقتی این ویروس وارد اکوسیستم بدن انسان می شود، مشکلات جدی را ایجاد می کند، بگونه ای که صدها هزار میلیارد دلار به اقتصاد جهانی خسارت وارد کرد.
این استاد محیط زیست دانشگاه تهران با تکیه بر این که این گونه ها وقتی از اکوسیستم خود دور می شوند، از آنجاییکه دارای دشمنان طبیعی نیستند، به سرعت رشد می کنند، افزود: در این صورت است که این گونه ها خودشان "آفت آور" می شوند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب