رتبه جهانی دانشگاه های ایرانی در سال ۲۰۲۲؛
بزرگ تر شدن لیست برترین دانشگاه ها و افزایش تعداد برترین دانشگاه های ایرانی
به گزارش بازار مقاله، در سالهای اخیر، اغلب نظام های رتبه بندی لیست برترین مؤسسات را بزرگ تر کرده اند و مؤسسات بیشتری را بعنوان برترین اعلام می کنند. بخشی از افزایش تعداد مؤسسات ایرانی در نظام های رتبه بندی هم ناشی از این تغییرات است.
به گزارش بازار مقاله به نقل از ایسنا، در دهه گذشته توجه به نظام های رتبه بندی مؤسسات و دانشگاه ها در سطح ملی و جهانی افزایش پیدا کرده است و عواملی همچون احتیاج به ارزیابی، رقابت برای جذب دانشجو، تجاری سازی و تأمین و جذب بودجه های پژوهشی و عواملی از این دست در افزایش توجه به نظام های رتبه بندی، بخصوص در سطح جهانی اثرگذار بوده است.
این نظام ها با همه چالش ها و کاستیهایی که دارند، روزبه روز اهمیت بیشتری پیدا می کنند و شمار کاربرانشان افزایش خواهد یافت. در پاسخ به این چالش ها و نقدها، منتشرکنندگان نظام های رتبه بندی هم روش شناسی های خویش را تغییر می دهند و از سنجه های مرتبط تری برای سنجش بهره می گیرند.
با آن که بیشتر نظام های رتبه بندی جهانی، ارزیابی پژوهش مؤسسه ها را در کانون توجه قرار داده اند، ولی سنجه های دیگری همچون آموزش، چشم انداز جهانی، آوازه، پیوند با کسب و کار، اشتغال دانش آموختگان و... هم در سنجش عملکرد مؤسسه ها مؤثرند.
سامانه «نما»ی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران(ایرانداک) در گزارشی جایگاه مؤسسه های ایرانی را در نظام های رتبه بندی جهانی در سال ۲۰۲۲ منتشر نموده است.
رتبه بندی جهانی دانشگاه های «مؤسسه آموزش عالی تایمز»
مؤسسه آموزش عالی تایمز در ویرایش ۲۰۲۳ خود که در سال ۲۰۲۲ میلادی انتشار یافته است. نام ۶۵ مؤسسه ایرانی را در لیست مؤسسه های برتر جهان منتشر نموده است.
بر اساس این گزارش، دانشگاه های علوم پزشکی گلستان، علوم پزشکی کردستان و علوم پزشکی مازندران با رتبه جهانی ۴۰۰-۳۵۱، در جایگاه نخست ملی جای گرفته اند.
در ویرایش پیشین این نظام رتبه بندی، ۵۸ مؤسسه از ایران در بین مؤسسه های برتر جهان جای گرفته بودند و دانشگاه های «صنعتی نوشیروانی بابل»، «علوم پزشکی کردستان» و «علوم پزشکی مازندران» در جایگاه های نخست ملی و ۴۰۰-۳۵۱ جهانی قرار داشتند.
جایگاه دو دانشگاه ایران هم در این رتبه بندی با عنوان «reporter» گزارش شده است. مؤسسه هایی که رتبه جهانی آنها «reporter» است، مؤسساتی هستند که داده های خویش را به مؤسسه آموزش عالی تایمز داده اند، ولی حداقل های لازم را برای به دست آوردن رتبه های جهانی نداشته اند.
در ویرایش ۲۰۲۳ نظام رتبه بندی جهانی دانشگاه های مؤسسه آموزش عالی تایمز، روی هم ۱۷۷۹ مؤسسه از ۱۰۴ کشور متعدد آمده است. در ویرایش پیشین این نظام رتبه بندی (سال ۲۰۲۲)، ۱۶۶۲ مؤسسه از کشورهای متعدد رتبه بندی شده بودند. این نظام رتبه بندی تا سال ۲۰۱۵ تنها لیست ۴۰۰ مؤسسه برتر را منتشر می کرد، ولی از سال ۲۰۱۶، به صورت سالانه تعداد مؤسسات برتر را افزایش داده است و در آخرین گزارش بیشتر از ۱۷۰۰ مؤسسه را رتبه بندی کرده است. ازاین رو امکان دارد افزایش تعداد مؤسسات ایرانی در این لیست ناشی از این تغییرات باشد.
رتبه بندی جهانی آموزش عالی «تایمز»، مؤسسه های پیشروی جهان را در پنج زمینه «آموزش»، «چشم انداز جهانی»، «پژوهش»، «استنادها»، و «درآمدهای صنعتی» ارزیابی می نماید. بر مبنای آخرین گزارش مؤسسه آموزش عالی تایمز؛ دانشگاه آکسفورد در جهان پیشگام است.
رتبه بندی علمی دانشگاه های جهان یا شانگهای
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۲ میلادی نظام رتبه بندی علمی دانشگاه های جهان یا شانگهای، ۱۱ مؤسسه ایرانی در بین هزار مؤسسه برتر جهان قرار دارند. در گزارش پیشین رتبه بندی شانگهای (سال ۲۰۲۱) هم ۱۱ مؤسسه ایرانی حضور داشتند.
در این رتبه بندی دانشگاه تهران با رتبه ۴۰۰-۳۰۱ جهانی و دانشگاه علوم پزشکی تهران با رتبه ۵۰۰-۴۰۱ جهانی جایگاه اول و دوم ملی را کسب کرده اند و دانشگاه های تربیت مدرس، صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف، علوم پزشکی شهید بهشتی، علم و صنعت ایران، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی ایران و تبریز هم در بین رتبه های ۵۰۱ تا ۱۰۰۰ مؤسسه برتر جهان و رتبه های سوم تا یازدهم جای گرفته اند.
در گزارش پیشین رتبه بندی شانگهای (سال ۲۰۲۱)، دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۴۰۰-۳۰۱، رتبه نخست ملی و دانشگاه های صنعتی شریف، تربیت مدرس، علوم پزشکی تهران، صنعتی امیرکبیر، علوم پزشکی شهید بهشتی، شیراز، علم و صنعت ایران، تبریز، فردوسی مشهد و علوم پزشکی ایران، رتبه های دوم تا یازدهم ملی را کسب کرده اند.
در نظام رتبه بندی شانگهای، دانشگاه ها بر مبنای معیارهای تعداد دانش آموختگان و هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا مدال فیلدز، پژوهشگران پر استناد در ۲۱ حوزه موضوعی، مقاله های انتشار یافته در مجله های ساینس و نیچر، مقاله های منتشرشده در نمایه های علوم و علوم اجتماعی و سرانه عملکرد اعضای هیئت علمی رتبه بندی می شوند. طبق گزارش سال ۲۰۲۲ میلادی رتبه بندی شانگهای، دانشگاه هاروارد پیشگام جهان است.
رتبه بندی جهانی دانشگاه های کیو. اس.
بر اساس ویرایش ۲۰۲۳ نظام رتبه بندی جهانی دانشگاه های «کیو. اس.» که در سال ۲۰۲۲ میلادی انتشار یافته است، ۶ مؤسسه ایرانی در بین مؤسسه های برتر جهان جای گرفته اند.
کیو. اس. در تازه ترین ویرایش خود نام نزدیک به یک هزار و ۵۰۰ مؤسسه برتر را منتشر نموده است.
دانشگاه های صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، تهران، علم و صنعت ایران، شیراز و شهید بهشتی، به ترتیب در جایگاه های نخست تا ششم ملی قرار گرفته اند.
رتبه بندی جهانی دانشگاه های کیو. اس. با هدف راهنمایی دانشجویان در انتخاب دانشگاه خود برای تحصیل، منتشر می شود. در این نظام رتبه بندی از شاخصهای «آوازه علمی»، «آوازه شغلی (دیدگاه کارفرماها در رابطه با کیفیت کاری دانش آموختگان)»، نسبت تعداد دانشجو به هیئت علمی، سرانه استناد به هر عضو هیئت علمی، نسبت اعضای هیئت علمی خارجی و نسبت دانشجویان خارجی؛ برای رتبه بندی دانشگاه ها استفاده می شود. منابع گردآوری داده برای اندازه گیری این سنجه ها، پیمایش های جهانی، نمایه استنادی اسکوپوس و پرسش نامه ای است که مؤسسه ها پر می کنند.
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۳ کیو. اس؛ دانشگاه آم آی تی، پیشگام جهان است.
رتبه بندی دانشگاه ها بر پایه عملکرد علمی (یورپ)
بر اساس گزارش سال ۲۰۲۲ میلادی نظام رتبه بندی دانشگاه ها بر پایه عملکرد علمی یا «یورَپ»، ۶۴ مؤسسه ایرانی در بین ۳ هزار مؤسسه برتر جهان هستند. در گزارش پیشین این نظام رتبه بندی (سال ۲۰۲۱)، ۵۹ مؤسسه ایرانی در بین ۳ هزار مؤسسه برتر جهان قرار داشتند.
این نظام رتبه بندی را دانشگاه صنعتی خاورمیانه در ترکیه مدیریت و به روز رسانی می کند و این ارزیابی بر مبنای عملکرد علمی دانشگاه ها و کمیت و کیفیت انتشارات پژوهشی دانشگاه ها صورت می گیرد. در رتبه بندی یورپ، تعداد مقالات، تعداد استنادات، تعداد کل انتشارات، بهره وری علمی، تأثیر پژوهشی و همکاریهای جهانی مورد بررسی قرار می گیرد.
در آخرین ویرایش نظام رتبه بندی یورپ، دانشگاه های تهران، علوم پزشکی تهران و تربیت مدرس، سه دانشگاه برتر ایران هستند و دانشگاه هاروارد در این نظام رتبه بندی، پیشگام جهان است.
۱۰ مؤسسه ایرانی در نظام رتبه بندی یورپ در سال ۲۰۲۲
منبع: بازار مقاله
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب